Jak określić swoje najbardziej płodne dni?

Jest tylko kilka dni (najczęściej sześć) każdego cyklu, kiedy możesz zajść w ciążę — dni prowadzące do owulacji i dzień owulacji. Więc wiedza na temat tego, kiedy te dni przypadają w każdym cyklu jest kluczowa w przypadku starania się o dziecko. Są różne oznaki i objawy owulacji, a większość metod wykrywania owulacji opiera się na nich po to, by pomóc Ci określić Twoje najbardziej płodne dni. W tym artykule przyjrzymy się tym oznakom i objawom oraz pokażemy, w jaki sposób można je wykorzystać, by sobie pomóc:

Oznaki i objawy owulacji

Owulacja to nazwa procesu, który ma miejsce zazwyczaj raz w każdym cyklu miesiączkowym, kiedy zmiany hormonalne wywołują uwolnienie jajeczka z jajnika. Ma to najczęściej miejsce na 12 do 16 dni przed rozpoczęciem następnej miesiączki. Oto popularne oznaki i objawy owulacji.

Wyrzut LH

Kiedy kobieta zbliża się do owulacji, jej ciało produkuje coraz większą ilość hormonu o nazwie estrogen, który powoduje zagęszczenie śluzu w macicy i pomaga wytworzyć środowisko przyjazne nasieniu. Te wysokie poziomy estrogenu powodują nagły wzrost poziomu innego hormonu nazywanego hormonem luteinizującym (LH). Ten wyrzut LH powoduje uwolnienie dojrzałego jajeczka z jajnika kobiety — nazywa się to owulacją. Owulacja generalnie występuje w ciągu 24 do 48 godzin po wyrzucie LH, dlatego też wyrzut LH jest dobrym czynnikiem prognostycznym szczytowej płodności.

Wzrost temperatury

Podstawowa (spoczynkowa) temperatura ciała kobiety wzrasta o 0,4–1,0°C po owulacji. Ten wzrost jest generalnie zbyt niski, by kobieta mogła go zauważyć, ale można go wykryć przy użyciu dokładnego termometru.

Ból owulacyjny — Mittelschmerz

Jedna na pięć kobiet odczuwa ból towarzyszący owulacji. Ból ten może wystąpić zaraz przed, w trakcie lub po owulacji. Jest kilka wyjaśnień przyczyn tego bólu owulacyjnego. Zaraz przed owulacją wzrost pęcherzyka jajowego może spowodować rozciąganie powierzchni jajnika, wywołując ból. W momencie owulacji płyn lub krew jest uwalniania z pękniętego pęcherzyka jajnikowego jajeczka i może powodować podrażnienie wyściółki ściany brzusznej.

Mittelschmerz może być odczuwany z jednej strony w danym miesiącu, a potem, w kolejnym miesiącu, przejść na przeciwną stronę; może też być odczuwany z jednej strony przez kilka kolejnych miesięcy. Najczęściej trwa on kilka minut, ale może również trwać dłużej, możliwie nawet 24–48 godzin i może być ostrym, skurczowym, wyrazistym bólem. Rzadko jest opisywany jako silny ból.

Zmiany w ślinie

Wykazano, że ślina u kobiety zmienia się w zależności od ilości estrogenu w jej ciele. W trakcie miesięcznego cyklu dochodzi do dużego wzrostu poziomu estrogenu kilka dni przed owulacją i kolejnego mniejszego wzrostu kilka dni przed terminem, w którym powinna wystąpić miesiączka.

Zmiany w śluzie szyjki macicy

W trakcie cyklu miesięcznego u kobiety rodzaj oraz ilość śluzu w szyjce macicy (wydalanie odbywa się poprzez gruczoły w szyjce) zmienia się. Może być lepki lub rozciągliwy, biały lub mętny. W dniach prowadzących do owulacji zmienia się na przejrzysty i rozciągliwy (i jest często porównywany do białka jajka — co prowadzi do nazwy „śluzu szyjki macicy w kolorze białka”). Śluz ten wspomaga nasienie i pomaga plemnikom dotrzeć do jajeczka.

---

Wykorzystanie tych oznak i objawów do wyznaczania najbardziej płodnych dni

W celu zmaksymalizowania swoich szans na zajście w ciążę ważne jest, by zaplanować stosunek w dniach prowadzących do owulacji i w dniu owulacji. Oto sposoby, za pomocą których można wykorzystać oznaki i objawy owulacji w celu wspomagania określenia tych kilku dni płodnych w każdym cyklu.

Testy owulacyjne

Testy owulacyjne Clearblue są łatwe w użyciu i wykrywają kluczowe hormony płodności w próbce moczu. Wykazują one przynajmniej 99% dokładności w określaniu wyrzutu LH i pomagają oznaczyć do sześciu płodnych dni w trakcie każdego cyklu, w których istnieje największe prawdopodobieństwo zajścia w ciążę.

Metoda kalendarzykowa

Jeśli występują u Ciebie regularne cykle miesiączkowe, możesz spróbować przewidzieć owulację poprzez dokładne rejestrowanie długości każdego cyklu. Będziesz musiała zapisywać długość cyklu przez przynajmniej kilka miesięcy w celu posiadania pełnego obrazu. W przypadku bardzo regularnych cykli miesięcznych owulacja ma miejsce zazwyczaj pomiędzy 12 a 16 dniem przed datą rozpoczęcia kolejnej miesiączki. Jednakże dzień, w którym rzeczywiście dojdzie do owulacji może nadal różnić się o kilka dni w zależności od cyklu, nawet przy regularnych cyklach miesiączkowych.

W ostatnich badaniach metoda kalendarzykowa okazała się przewidywać właściwe dni płodne w zaledwie jednej trzeciej cykli³

Rejestrowanie podstawowej temperatury ciała (PTC)

Ta metoda wykorzystuje fakt, że Twoja podstawowa temperatura ciała wzrasta o 0,4–1,0°C po owulacji, po którym to okresie jest już zbyt późno, by zoptymalizować szanse poczęcia w tym cyklu miesiączkowym². Aby zastosować tę metodę we właściwy sposób, co rano należy dokonać pomiaru podstawowej temperatury ciała przed wyjściem z łóżka, a stworzenie pełnego obrazu Twojego okna płodności może trwać przez kilka cykli miesiączkowych. Jest również wiele czynników takich, jak zmiany cykli snu, podróż i spożycie alkoholu, które mogą zmieniać Twoją PTC. Badania wykazały, że wykorzystanie pomiarów podstawowej temperatury ciała kobiety w celu określenia jej płodnych dni (do jednego dnia) ma skuteczność mniejszą niż 70%³.

Ból owulacyjny — Mittelschmerz

Około jedna na pięć kobiet odczuwa ból towarzyszący owulacji. Jednakże, w związku z tym, że ból może występować w trakcie lub nawet po owulacji, nie jest on często na tyle pomocny w określaniu dni przed owulacją oraz dnia samej owulacji, podczas których jesteś najbardziej płodna.

Obserwacja śliny

Stwierdzono, że ślina zmienia się w zależności od ilości estrogenu w twoim ciele i dostępne są zestawy, które pomagają monitorować te zmiany. Składają się one zazwyczaj z małego mikroskopu ze szklaną powierzchnią — umieszczasz próbkę śliny na szklanej powierzchni, czekasz aż wyschnie, a następnie spoglądasz przez mikroskop na wytworzony wzór, który jest spowodowany kryształkami soli w ślinie wtedy, gdy poziom estrogenu jest wysoki. Jednakże zmiany w ślinie okazały się nie być wiarygodną metodą przewidywania terminu owulacji i są trudne do zinterpretowania³. Na ślinę może również wpływać palenie papierosów, picie alkoholu i spożywane pokarmy.

Obserwacja śluzu szyjki macicy

W trakcie Twojego cyklu miesięcznego rodzaj oraz ilość śluzu w szyjce macicy (wydalanie odbywa się poprzez gruczoły w szyjce) zmienia się. Może być lepki lub rozciągliwy, biały lub mętny. W dniach prowadzących do owulacji staje się przejrzysty i rozciągliwy i często jest przyrównywany do białka jajka. Poprzez odnotowanie tych zmian możesz przewidzieć kiedy dochodzi u Ciebie do owulacji, więc możesz odbyć stosunek seksualny w najbardziej płodne dni. Główną zaletą tej metody jest to, że zapewnia one lepsze zrozumienie swojego ciała, uświadamia o zmianach, jakie przechodzi Twoje ciało w trakcie cyklu miesięcznego. Jednakże nauczenie się tego, w jaki sposób „odczytywać” te zmiany może zająć trochę czasu, a na śluz z szyjki macicy mogą wpływać również inne czynniki takie, jak infekcje, seks i niektóre leki.

---

Co przeczytać później?